In gesprek met… Isaura Carrilho (DENK)

Het is weer verkiezingstijd in Nederland, doorgaans het moment waarbij we in ons land verbaast kijken naar allerlei splinterpartijen op zoek naar een lepel in de Haagse pap. Zo ook dit jaar. Met een naoorlogs record van wel 37 partijen op de kieslijst valt er zeker iets te kiezen, het belooft dan ook weer oer-Hollands spannend te worden op 15, 16 en 17 maart. Tegelijkertijd komt iedere verkiezingsronde dezelfde vraag weer terug: Waar zijn de jongeren? Al jaren zijn jongeren de minst vertegenwoordigde groep kiezers in Nederland en zien we een structureel lage opkomst. Deze desinteresse leek zich ook te vertalen naar de kandidatenlijsten van de meeste partijen, zo was in 2017 slechts 6.8 procent van de kandidaten voor de Tweede Kamerverkiezingen 30 jaar of jonger. Toch lijkt hier langzaam verandering in te komen; dit keer zien we dat meer dan tien procent van de kandidaten onder de 30 is. Deze opkomst lijkt mede te maken te hebben met Black Lives Matter en de klimaatprotesten van afgelopen jaar; thema’s die duizenden jongeren de straat op kregen. 

In deze speciale verkiezingspublicaties zijn we bij Shaping Europe dan ook opzoek gegaan naar de vertegenwoordigers van de internetgeneratie. Wat beweegt hen zich te werpen in de Nederlandse verkiezingsstrijd, en hoe zien zij hun rol? Isaura Carillho, nummer 6 op de lijst voor DENK, legt het uit.

Kun je jezelf kort introduceren? 

Ik ben Isaura Carrilho. Ik ben 26 jaar. Ik heb een achtergrond in internationale betrekkingen, -diplomatie en -veiligheid. Ik werk als beleidsmedewerker voor DENK in de Tweede Kamer en ik heb hiervoor bij UNICEF gewerkt. Ik ben vanuit de positie van beleidsmedewerker gevraagd om op de lijst te staan. Mijn ervaring als beleidsmedewerker heeft me laten inzien dat er echt verandering nodig is, namelijk dat het tijd is dat jongeren zich laten horen, gehoord gaan worden en de ruimte krijgen om in de Tweede Kamer te komen. Uiteindelijk gaat het wel om onze toekomst, waar we feitelijk geen invloed op hebben.

Waar komt je politieke interesse vandaan?  

Dit heeft veel te maken met Black Lives Matter. Tijdens  BLM besefte ik mij dat jongeren heel anders naar de samenleving kijken en dat dát geluid niet echt wordt terug gehoord. Ik denk dat het belangrijk is om dat te laten zien. Toen ik middenin een protest stond, dacht ik: oké Isaura, je bent 26 en praat daarom ook nog steeds de taal van de jeugd. Ik heb nu nog raking met de jeugd en raking met de groep waar ik voor op wil komen. Ik ben nu nog een gezicht van de samenleving en niet een product van het ambtelijk apparaat. Als ik de politiek in zou gaan op mijn dertigste heb ik hele andere kaders waaruit ik dan denk. Ik heb altijd gezegd dat er een modernisatieslag moet komen in de politiek, het politiek bedrijf en het politiek campagne voeren, en als ik dan die kans krijg dan is het een “practice what you preach” moment. 

Hoe ben je betrokken geraakt bij de politiek en jouw partij?

Ik ben gaan werken bij DENK en dat was niet per se omdat ik me voelde aangetrokken tot DENK. Ze stonden op mijn lijst en ik volgde ze wel een beetje, maar op een afstand. Pas toen ik er ging werken zag ik echt in dat DENK een van de weinige partijen is die echt daadwerkelijk achter haar idealen staat . Als beleidsmedewerker krijg je veel meer inzicht hoe partijen stemmen, wat voor moties ze indienen en besef je je hoeveel sprake er eigenlijk is van symboolpolitiek. Ze zeggen dat ze ergens voor staan, maar stemmen vervolgens heel anders. Ik denk dat die praktijk mij wakker heeft geschud. 

Wat is jouw rol deze verkiezingen?  

Ik heb ‘ja’ gezegd op een plek op de lijst omdat ik denk dat het heel goed is dat jongeren zien dat het kan, de politiek in gaan, en dat je daardoor niet per se je identiteit hoeft te verliezen, je urban identiteit vooral of je culturele identiteit. Ik doe het vooral om jongeren bewust te maken. Daar is mijn campagne ook op gericht: wat hun stem betekent, waarom politiek bewustzijn zo belangrijk is, wat er gebeurt met je stem als je niet stemt. Iedereen is geraakt door de corona pandemie, maar er is een grote vergeten groep als het gaat om de maatregelen. Jongeren, jongvolwassenen, studenten, we zien allemaal de berichten dat het niet goed gaat met het mentaal welzijn. Dit wordt totaal niet meegenomen in het politieke debat en er is ook geen ruimte voor. 

Dit heeft heel veel te maken met dat er geen representatie is in de Tweede Kamer, niet alleen maar op basis van etniciteit, maar ook niet op basis van leeftijd, terwijl dit zo belangrijk is. Jongeren, jongvolwassenen en studenten verkwijnen bijna onder de druk die er nu heerst en daar wordt nu geen aandacht aan gegeven, terwijl dit wél de toekomst is van Nederland. Dit is een beetje krom; de wetenschap bewijst dat we het bijna niet halen in de crisis, maar politieke partijen doen er niet veel anders aan dan zeggen dat ze het kwalijk vinden. Dit is denk ik de discrepantie. Uiteindelijk is de overheid er voor de burgers en als een groot deel van de burgers te maken heeft met een ongezonde mentale staat, dan moeten die burgers gehoord worden, maar dit kan alleen maar als wij zelf die Tweede Kamer in komen en ook als we jongeren laten beseffen wat een stem betekent. Onder jongeren in het algemeen is de opkomst nou eenmaal best wel laag. 

Was campagnevoeren voor de verkiezingen wat je ervan had verwacht?  

Ik zie heel veel partijen zeggen: “tja, corona en de campagne…” Ik vind juist dat het heel veel kansen biedt en dit ook een modernisatieslag betekent in de manier waarop we campagne voeren. Jongeren zitten voornamelijk op social media. Je bereikt jongeren niet door per se op de markt te gaan flyeren, of door bij Jinek te zitten. Ik denk dat het voor heel veel politieke partijen betekent dat ze anders moeten gaan nadenken over hoe ze een groot deel van de samenleving bereiken en dus ook hoe ze social media in kunnen zetten om campagne te voeren. Ik denk dat het belangrijk is dat politieke partijen meegaan met de tijd en ook beseffen dat jongeren niet meer te bereiken zijn via de old-school middelen.  

Heeft Corona deze verkiezingen anders gemaakt voor jou? 

Ik denk dat Corona extra heeft blootgelegd dat er een ongelijkheid is binnen de samenleving. De sociaaleconomisch zwakkeren zijn kwetsbaarder en zijn ook harder geraakt, maar je merkt ook dat het een indruk heeft gehad op de jongeren en dat er heel weinig aandacht voor de jongeren in de samenleving is. Arbeidsdiscriminatie is toegenomen, werkloosheid onder jongeren is toegenomen, jongeren worden beperkt in hun studie omdat er een groot tekort is aan stages. Het gedeelte van de samenleving die nu middenin hun ontwikkeling staan – als student doe je binnen een jaar zoveel, je gaat zoveel vooruit –  staat nu gewoon stil, letterlijk en figuurlijk. 

Ik denk dat iedereen nu wel is wakker geschud: er wordt alleen maar over ons en niet met ons gesproken, en als er dan met ons gesproken wordt, wordt er niet echt naar ons geluisterd. Er is heel vaak de tendens dat jongeren en jongvolwassenen geen waardevolle bijdrage kunnen leveren aan het politieke debat, terwijl dit zo krom is omdat we juist worden klaargestoomd om een bijdrage te leveren aan het politieke debat. We zien dingen nou eenmaal anders: het leenstelsel wat totaal niet klopt, het tekort aan (jongeren) woningen, het stage tekort, een arbeidsmarkt die niet echt meebeweegt met de modernisatie die jongeren nu doormaken. Jongeren kijken anders naar mensen, individuen, maar dit geluid krijgt geen gehoor in de Tweede Kamer. 

Tegelijkertijd vind ik ook dat we het niet meer kunnen verkopen dat er geen donkere mensen in de Kamer zitten en dat er geen Afro-Caribische politici in de Kamer zitten, terwijl we nog steeds deel zijn van een koninkrijk, en dat er heel weinig vrouwen in de Kamer zijn en al helemaal geen vrouwen van kleur. Er is echt nog een modernisatie slag te maken en we kunnen allemaal wel tot de conclusie komen dat de Tweede Kamer nu geen echte reflectie is van de samenleving. 

Welke standpunten binnen jouw partij zijn voor jou als jonge politicus het belangrijkst?  

Vooral de standpunten als het gaat om discriminatie en racisme vind ik belangrijk. DENK is wel van de harde aanpak in de zin dat de verantwoordelijkheid gelegd wordt bij de bedrijven en de organisatie in plaats van bij het individu. Nu kunnen we heel veel dingen melden, maar je merkt dat organisaties en bedrijven niet worden verplicht om daar ook intern beleid van te maken en ik denk dat daar de oplossing ligt. 

De volgende standpunten waar ik DENK heel erg in steun zijn bijvoorbeeld het motiveren van ondernemerschap onder jongeren, het tegengaan van kansenongelijkheid binnen het onderwijs, waar heel veel mensen met een biculturele achtergrond last van hebben. Ook het veel meer zitten op het tegengaan van vooroordelen bij mensen vind ik belangrijk. Als de Cito-toets niet leidend is, maar de mening van de leraar en je hebt te maken met een leraar met bepaalde vooroordelen dan komt dit nadelig uit. Je moet hier op gaan zitten door bewustzijnstrainingen te geven bijvoorbeeld. 

DENK is ook heel erg sterk op het gebied van buitenlandse zaken. We moeten niet alleen intern praten over onze normen en waarden, maar ook dat we dit extern uitdragen en dat we iedereen gelijk behandelen. Als dit in Saudi-Arabië of India gebeurt, dan moeten we dit even hard bekritiseren. Ook is het goed dat DENK veel meer aandacht heeft voor de noden van Caribisch-Nederland, we leven tenslotte allemaal in één koninkrijk en dit wordt heel vaak vergeten. Ook het erkennen van Palestina als een staat en het optreden tegen Saudi-Arabië als het gaat om de humanitaire crisis in Jemen vind ik belangrijk. Ik vind dat hier meer aandacht voor moet komen, Nederland is op diplomatiek niveau namelijk best wel daadkrachtig en dit moeten we benutten om dit soort zaken tegen te gaan. 

Wat denk jij dat de belangrijkste bijdrage is van actieve jongeren in de politiek?  

Jongeren staan voor een ander geluid. Als ik praat met jongerenkandidaten merk je dit ook: we denken innovatiever na over oplossingen, we zien dingen anders, we snappen het belang van diversiteit op basis van etniciteit, maar ook op basis van opleidingsniveau en leeftijd, we zien de noodzaak tot verandering, we zien een noodzaak tot een modernisatie slag. Dingen zoals het afschaffen van het leenstelsel en het zorgen voor meer en betaalbare huizen staan hoger op onze lijst omdat dat de dingen zijn waar we zelf tegenaan lopen. Vanwege onze leeftijd staan wij dichterbij de samenleving en ik denk dat men dat onderschat. Je hebt vaak nog geen kinderen en bent nog niet alleen maar bezig met werk en de thuisomgeving, maar je bent vooral heel erg bezig met de samenleving, van je sociale contacten tot de dingen die je doet buiten school om. 

Je merkt dat jongeren veel meer denken in grassroot bewegingen. We moeten dingen gaan agenderen, het gezamenlijk aanpakken, bepaalde dilemma’s doorbreken en bepaalde denkwijzen doorbreken, we zijn meer bezig met genderneutraliteit, gelijke kansen tussen man en vrouw, de LGBT-community, het klimaatprobleem. Ik denk dat daarom het echt belangrijk is dat de Tweede Kamer moderner wordt zodat wij allemaal veel moderner naar de samenleving gaan kijken en dat we een breuk gaan maken met de oude manier van denken. Iedereen moet kunnen zijn wie men wilt zijn en ik denk dat hierin de waardevolle bijdrage van jongeren ligt, dat zij niet meer kijken vanuit een bepaald vooroordeel. We snappen dat iedereen gewoon zichzelf zou moeten kunnen zijn. 

Vind je dat er in de mainstream media genoeg aandacht is voor de rol die jongeren kunnen hebben binnen de politiek en daarbuiten als stemmers? En is het überhaupt goed volgens jou om jongeren als een aparte groep te benaderen? 

Ik vind het jammer dat jongeren vanuit de mainstream media niet genoeg aandacht krijgen. De aandacht gaat vooral naar de grote partijen en naar de lijsttrekkers. De jonge kandidaten zijn bewijs van een politieke toekomst van Nederland. Ik hoef niet naar debatten van bijvoorbeeld Rutte, Kaag en Baudet te kijken om te weten wat ze gaan zeggen, het is best wel voorspelbaar. Voor mij heeft het geen toegevoegde waarde, want we kijken er al tien jaar lang naar. Het lijkt me juist interessanter om kennis te maken met de toekomst van Nederland en daar wat meer aandacht aan te besteden. 

Of je jongeren zou moeten zien als aparte groep? Aan de ene kant niet, want we zijn allemaal de Nederlandse bevolking, maar ik denk toch dat het ook wel belangrijk is omdat die kloof best wel groot is, tussen oud en jong. We kijken gewoon anders naar de samenleving en het zou heel leuk zijn om juist die dialoog te hebben tussen de wat oudere, conservatieve Kamerleden en de wat jongere, progressieve kandidaat-Kamerleden. Ik denk juist dat het dan duidelijk wordt waar de kloof ligt, en dat wij toch echt wel anders erin staan. 

Die jongerendebatten zijn vaak ook super leuk! Er hangt vaak een hele andere sfeer. Als je dan ziet dat tijdens een debat VOLT of JONG erkennen wat ik zeg en mee-knikken, dan zie je gewoon dat er toch wel een verbintenis omdat we jong zijn. We vinden allemaal dat de status-quo partijen het een beetje verpest hebben. Ik zou het super mooi vinden als ook vanuit de mainstream media hier veel meer aandacht voor komt. Onze jongerendebatten die zijn veel dynamischer. Dit vind ik mooi en ik vind ook dat Nederland dit moet zien.  

Het opkomstcijfer onder jongeren was de vorige verkiezingen laag in vergelijking met andere bevolkingsgroepen, was daar speciale aandacht voor binnen jouw partij deze campagne? 

DENK heeft een grote jongeren achterban, dit is een voordeel. Je merkt hierdoor dat de partij ook heel erg zit op het bewust maken van jongeren, het belang laten inzien van stemmen. Dit probeer ik zelf ook te doen. Wat ik merk is dat ook jongeren geen homogene groep zijn, dit vergeten veel mensen vaak. Er is een groep jongeren die al op jonge leeftijd bewust zijn gemaakt van de democratie en wat politiek nou eigenlijk betekent, maar er is ook een hele grote groep die daar heel ver vanaf staat. Ik denk dat het juist belangrijk is dat daar veel meer aandacht naar gaat, ook vanuit politieke partijen. We vergeten soms dat het gros van Nederland praktisch is opgeleid en dat vooral bij de jongere generaties niet echt weten wat politiek is, wat het inhoudt en waarom stemmen zo belangrijk is, maar dat ze wel heel gefrustreerd raken met hoe dingen gaan. 

Ik denk dat BLM hier een mooi voorbeeld van was: hier zag je ontzettend veel jongeren die gefrustreerd waren, maar als je met ze in gesprek ging dan gaven ze ook aan dat ze niet wisten welke wegen ze moeten bewandelen om ervoor te zorgen dat hun belangen gehoord worden. Ik denk dat daarom in het onderwijs hier ook verandering in moet komen. Geef burgerschap vakken op elk niveau en niet alleen op bijvoorbeeld havo of vwo, maar trek het breed, want het gros van Nederland is nou eenmaal praktisch opgeleid. Het is juist de bedoeling dat het merendeel van Nederland politiek actiever wordt, zodat we écht een democratie kunnen worden en niet meer dat de Tweede Kamer een afspiegeling is van hoogopgeleid Nederland en niet van de rest van Nederland. 

Wat is je toekomstbeeld van Europa en Nederland binnen de Europese Unie? Moeten we verder integreren of juist niet? 

Ik denk sowieso dat er veel meer eensgezindheid moet komen binnen de EU. Een eensgezind Europees beleid als het gaat om buitenlandse zaken, mensenrechten en sancties. Er moet een eerlijke behandeling komen van lidstaten, want er is helaas nog best veel veroordeling onderling. Er is op het moment een democratic deficit in Europa; het Europees Parlement is niet democratisch genoeg. Dit komt ook omdat de Europese verkiezingen in Nederland niet populair zijn, mensen snappen vaak niet wat Europa en Brussel doen en dat het feitelijk helemaal niet zo democratisch is. 

DENK pleit daarom ook voor veel meer bevoegdheden voor het Europees Parlement ter controle van de Europese Commissie. We gaan een hele instabiele periode in, de voorspellingen zijn dat de wereld gaat destabiliseren. Nederland heeft een daadkrachtige EU nodig voor het omgaan  met de geopolitieke problematiek. Dit kan alleen maar als je de EU van binnenuit versterkt en zorgt dat we eensgezinder worden. Ik denk dat dit hoog op de agenda moet komen. Op een of andere manier zijn we er allemaal slachtoffer van als dit niet gebeurt: een zwakke EU kunnen wij niet gebruiken. Dit zal alleen maar voor meer problematiek tussen de buurlanden zorgen, wat betekent dat Nederland een zwaardere last zal gaan moeten dragen als een van de landen die erg veel investeert in de EU.  

Vind je dat er bij deze verkiezingen genoeg aandacht is voor de rol van Nederland binnen de EU en de rol van de EU in Nederland? 

Er mag sowieso meer aandacht voor komen, maar ik denk dat die aandacht bij politieke partijen er niet is omdat de EU geen populair onderwerp is. Het is ook een hele complexe organisatie; het heeft zoveel lagen en instrumenten. Het is bijna niet uitlegbaar op een normale manier. Omdat niet wordt uitgelegd wat de EU nou is, wat het doet en wat er allemaal in Brussel gebeurt, willen mensen er liever uit. Er wordt in de media niet heel veel verteld over wat de EU nou wél bereikt en ik denk dat veel politieke partijen daarom dit onderwerp ontwijken. Als ik een beetje uitga van de signalen uit de samenleving, zijn heel veel mensen niet pro-EU. Dit komt ook vanwege het onbegrip. De voorspelling is echter dat de wereld gaat destabiliseren en dat het daarom ook belangrijk is dat de EU eensgezinder wordt. Nederland alleen kan de geopolitieke problematiek niet aan. 

Meer weten over Isaura Carillho en haar campagne? Je vindt haar terug op Facebook (Isaura Carillho), LinkedIn (Isaura Carrilho) en op Instagram (@isauralenita)!