In gesprek met… Mark Brakel (links) en Romano Boshove (rechts) van GroenLinks.

Het is weer verkiezingstijd in Nederland, doorgaans het moment waarbij we in ons land verbaast kijken naar allerlei splinterpartijen op zoek naar een lepel in de Haagse pap. Zo ook dit jaar. Met een naoorlogs record van wel 37 partijen op de kieslijst valt er zeker iets te kiezen, het belooft dan ook weer oer-Hollands spannend te worden op 15, 16 en 17 maart. Tegelijkertijd komt iedere verkiezingsronde dezelfde vraag weer terug: Waar zijn de jongeren? Al jaren zijn jongeren de minst vertegenwoordigde groep kiezers in Nederland en zien we een structureel lage opkomst. Deze desinteresse leek zich ook te vertalen naar de kandidatenlijsten van de meeste partijen, zo was in 2017 slechts 6.8 procent van de kandidaten voor de Tweede Kamerverkiezingen 30 jaar of jonger. Toch lijkt hier langzaam verandering in te komen; dit keer zien we dat meer dan tien procent van de kandidaten onder de 30 is. Deze opkomst lijkt mede te maken te hebben met Black Lives Matter en de klimaatprotesten van afgelopen jaar; thema’s die duizenden jongeren de straat op kregen. 

In deze speciale verkiezingspublicaties zijn we bij Shaping Europe dan ook opzoek gegaan naar de vertegenwoordigers van de internetgeneratie. Wat beweegt hen zich te werpen in de Nederlandse verkiezingsstrijd, en hoe zien zij hun rol? GroenLinks kandidaten Romano Boshove (#33) en Mark Brakel (#26) leggen het uit.

Kun je jezelf kort introduceren?

Mark: Hallo, ik ben Mark Brakel.Ik sta op plek 26 van de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer Verkiezingen van GroenLinks. Momenteel zit ik voor het hoofdkantoor van Shell om aandacht te vragen voor het klimaat. Meer aandacht voor het klimaat vind ik enorm belangrijk, Nederland doet het op dit gebied niet zo goed zoals we denken en dit moet beter. Eerder heb ik op de ambassade van Irak gewerkt.

Romano: Mijn naam is Romano Boshove, 24 jaar, fractievoorzitter voor GroenLinks Hardenberg en het jongste kandidaat-Kamerlid voor GroenLinks. 

Waar komt je politieke interesse vandaan?

Mark: Ik was al jong politiek actief bij LAKS (Landelijk Aktie Komitee Scholieren). Daarnaast heb ik veel onrechtvaardigheid gezien. Toen ik bij de Nederlandse ambassade in Irak werkte had ik er erg veel moeite mee dat kinderen van IS-strijders met een Nederlandse identiteit niet werden teruggenomen. Het gaat hier om onschuldige kinderen die er niets mee te maken hebben. Daarnaast werkte ik in deze tijd om Nederlandse contracten te verkrijgen voor de fossiele industrie, ik vond dit heel vreemd omdat we juist naar de energietransitie willen zijn. 

Romano: Omdat ik wil strijden tegen discriminatie en ongelijkheid. Dat is waarom ik me ben gaan interesseren in de politiek. Toen zag ik pas hoe belangrijkheid het is dat jongeren vertegenwoordigd zijn in de politiek. Het gaat over dingen waar we iedere dag mee te maken hebben maar ook zeker over onderwerpen die onze toekomst zullen bepalen.

Hoe ben je betrokken geraakt bij de politiek en jouw partij? 

Mark: Na dat onrecht gezien te hebben, besloot ik te solliciteren bij GroenLinks en mij kandidaat te stellen voor de Tweede Kamer.

Wat is jouw rol deze verkiezingen? 

Mark: Ik zet mij voornamelijk in door dit protest bij Shell en door online actief te zijn.
Chlöe Swarbrick, parlementslid van Nieuw Zeeland voor de Green Party, wilt heel graag een climate emergency uitroepen en is bekend van de ‘OK Boomer’ uitspraak tijdens een debat over klimaatmaatregelen (Ed.)

Romano: Nadat ik me uitsprak over eigen ervaringen met discriminatie werd ik bij de lokale GroenLinks fractie uitgenodigd. In 2017 ben ik raadslid en fractievoorzitter geworden.  

Was campagnevoeren voor de verkiezingen wat je ervan had verwacht?

Mark: Door corona veel Zoom gesprekken en in het algemeen veel online. Ik probeer toch mensen te bereiken door bijvoorbeeld op Instagram erg actief te zijn, opiniestukken te schrijven en ik ben gastredacteur bij de L’HOMO geweest.

Wel vind ik het erg moeilijk om soms te zien hoe studenten erbij zitten tijdens zoom gesprekken. Ze zitten erg eenzaam en alleen op hun kamertje en zien er niet al te gelukkig uit. Ik mis de energie die je normaal krijgt in een zaal, de interactie en het levendige.

Romano: Nee! Als je solliciteert hoop je het hele land door te mogen voor debatten en andere ontmoetingen. Het meeste doe ik nu van achter mijn eigen bureau. Dat is jammer maar het maakt ook wel mogelijk om op meer plekken te zijn omdat je niet meer met reistijden zit. Een ‘normale’ campagne kan natuurlijk nu niet. Het is allemaal online, soms maakt dat je wat Zoom-moe maar het is zoals het is. We maken er het beste van. 

Welke standpunten zijn voor jou als jonge politicus het belangrijkst? 

Mark: Ik ben geen groot voorstander van jezelf beperken tot een klein stukje van de samenleving. Ik geloof niet zo in partijen die zich ofwel tot jongeren of tot ouderen of een andere subgroep richten, je moet je richten tot de hele samenleving. Jongeren hebben er echter wel meer baat bij om de klimaatcrisis op te lossen.

Romano: Gelijkheid en strijd tegen racisme en discriminatie. Daar komt mijn intrinsieke motivatie vandaan. Daarnaast is het voor de heel nabije toekomst natuurlijk ontzettend belangrijk dat we een antwoord gaan bieden op de klimaatcrisis. We moeten heel snel actie ondernemen om de klimaatcrisis te stoppen. Dat moet met een ambitieus beleid waarin we grote vervuilers laten betalen. 

Wat denk jij dat de belangrijkste bijdrage is van actieve jongeren in de politiek?

Mark: Jongeren hebben niet allemaal dezelfde mening dus dat is niet echt te zetten. Er zit een groot verschil tussen een jongere van Forum voor Democratie en een jongere die zich inzet voor bijvoorbeeld GroenLinks. Jongeren hebben dus geen universele politieke kleur.

Romano: Jongeren moeten wel hun stem laten horen. We kijken vaak toch met een andere blik naar problemen. Kijk naar de wooncrisis, daar zijn we de dupe van. We moeten hier aandacht voor blijven vragen. Dat doe ik bijvoorbeeld ook als jonge volksvertegenwoordiger in de Tweede Kamer fractie van GroenLinks. 

Het opkomstcijfer onder jongeren was de vorige verkiezingen laag in vergelijking met andere bevolkingsgroepen, was daar speciale aandacht voor binnen jouw partij deze campagne?

Mark: Ik ben er een voorstander van om de stemgerechtigde leeftijd te verlagen tot 16 jaar. Eén van de belangrijkste voorspellers van de vraag of iemand gaat stemmen is of diegene gestemd heeft op het eerste moment dat dat mocht.

Mensen van 18 zijn vaak op een tussenjaar, studeren en krijgen de stempas nog bij hun ouders en er zijn nog veel meer zaken die dat lastig maken. Wanneer de stemleeftijd tot 16 wordt verlaagd kan er via school een moment voor worden gemaakt wat het laagdrempelig maakt. Door de stemgerechtigde leeftijd te verlagen kan de opkomst dus verhoogd worden.

Romano: Het zou veel normaler moeten zijn dat jongeren in de politiek zitten. Vooral toen ik net in de Raad kwam was ik 21, ik merkte toen wel als ik bij regionale vergaderingen kwam dat het leeftijdsverschil wel heel groot was. Mensen denken ook vaak niet dat je raadslid bent. Ik vind het heel goed als de media jonge politici een podium bieden want daarmee kunnen we ook aan andere jongeren laten zien dat zij ook een plek aan tafel in de politiek verdienen. Andere politiek actieve jongeren zien inspireert ook. 

Is er genoeg aandacht voor jongeren in de media? 

Romano: Zeker! GroenLinks voert altijd een campagne die ook in het speciaal op jongeren gericht is. Dit jaar hebben we bijvoorbeeld ook een gigantisch bereik via TikTok. Dat vind ik super goed. Maar de aandacht pak je natuurlijk ook door een goed en duidelijk antwoord te bieden op de dingen waar jongeren zich nu zorgen om maken. En dat doet GroenLinks bij uitstek, wij vechten voor een betere toekomst. Dat spreekt jongeren ook aan, vooral als je dat duidelijk kunt uitleggen, het liefst door volksvertegenwoordigers waar jongeren zich ook in kunnen herkennen. 

Wat is je toekomstbeeld van Europa? Moeten we verder integreren?

Mark: Momenteel is het heel erg moeilijk om als EU sterk in het buitenland actief te zijn door het vetorecht van lidstaten op het buitenlandbeleid. Dit vetorecht zou moeten worden afgeschaft. Bovendien moet een toekomstig kabinet Europabeleid durven voeren. Er moet een beleid komen op meerdere issues. Vaak hoor je alleen dat de EU en de EU-plannen te veel geld kosten, en dat Nederland hierop inzet, maar er moet ook een echt beleid komen om actief te zijn in de EU.

Romano: We hebben Europa keihard nodig! We hebben Europa nodig in de aanpak van de klimaatcrisis. We hebben Europa nodig om te waken over mensenrechten, bijvoorbeeld in landen als Hongarije waar die rechten onder druk komen te staan. Maar Europa moet ook transparanter, we moeten de politiek daar begrijpelijker maken. 

Vind je dat er bij deze verkiezingen genoeg aandacht is voor de EU?

Mark: Nee, het huidige debat gaat te veel over corona. Alle andere onderwerpen krijgen te weinig aandacht. Corona is een serieuze crisis maar tegelijkertijd ook een tijdelijke crisis. Over een jaar horen we er waarschijnlijk een stuk minder over. Toch zitten we wel voor de komende vier jaar vast aan het kabinet en zijn er veel andere crisissen en problemen. De EU zou dus meer aandacht moeten krijgen.

Romano: Ik vind dit wel een interessante vraag. We zien deze campagne dat het heel veel over de Corona-aanpak gaat en heel weinig over andere zaken zoals klimaat maar ook Europa. Terwijl Europa natuurlijk wel een belangrijk onderwerp is en wat ook wel in de belangstelling stond zeker na het debacle van de Brexit. Volgens mij zijn mensen heel geïnteresseerd in de visies op Europa en dat komt in de debatten gewoon niet goed aan bod. Gelukkig hebben we in het GroenLinks programma wel een stevig Europa hoofdstuk. Daar ben ik trots op.

Heb je nog laatste opmerkingen?

Ga stemmen!

Wil je meer weten over Romano en zijn campagne? Twitter @RomanoBoshove – Facebook @Romano.Boshove – Instagram @RomanoBoshove

Wil je meer over weten over Mark en zijn campagne? Twitter @MarkBrakel – Facebook @Mark.Brakel – Instagram @Mark.Brakel en via zijn website www.markbrakel.nl.